هایپرپیگمنتیشن و راه سریع درمان آن

هایپرپیگمنتیشن عبارت است از لک های پوستی و پررنگ در لایه های پوست، ناشی از افزایش تولید و تعداد در رنگدانه های ملانین.

نقاط ، لکه ها و رگه های قرمز ، صورتی ، قهوه ای و حتی بنفش روی پوست را می توان با هایپرپیگمنتیشن توصیف کرد.

برای درک درست این عارضه بهتر است ابتدا با ملانین و سلول ایجاد کننده آن آشنا شویم.

ملانوسیت

سلول های تولید کننده ملانین که در لایه بازال اپیدرم قرار دارند.

ملانین

رنگدانه های تولید شده در لایه بازال توسط سلول های ملانوسیت .

ملانین به محافظت از پوست در برابر اثرات مضرر افتاب مثل سرطان پوست و پیری پوست کمک می کند.در زمان مواجهه با افتاب ملانین با قرارگیری در اطراف هسته سلول مانع از رسیدن تابش افتاب به DNA شده ، در نتیجه از هسته سلول محافظت میکند . به این دلیل است که در طی میلیون ها سال زندگی بشر، جهش ژنتیکی کمی اتفاق افتاده است.

ملانین تولید شده در طی 4 هفته از تولید به لایه سطحی پوست انتقال پیدا می کند. لک های پوستی هایپرپیگمنتیشن به دلیل تجمع غیر طبیعی ملانین در سطح پوست است ، که در ادامه دلایل آن را توضیح می دهیم. 

رنگدانه های ملانین

یوملانین: رنگدانه های قهوه ای و سیاه که در روند تیرگی ناشی از افتاب موثرند. در بین ایرانیان با تایپ پوستی 3 و 4 و 5 این نوع ملانین بیشتر دیده می شود.
فئوملانین: رنگدانه های قرمز و نارنجی که در اثر التهاب پدید می ایند. این نوع ملانین در افراد با تایپ پوستی 1 و 2 ( افرادی که بلوند و بور ) هستند دیده می شود.

لک های پوستی به دو صورت می باشند.
اپیدرمال ، درمال و مختلط

لک های پوستی اپیدرمال حاشیه منظم دارند و درمان راحت تری دارند . این نوع ضایعات با لایه بردارها و کرم های ساده و روشن کننده بهتر درمان می شوند.
لک های پوستی درمال حاشیه محو دارند و درمان سخت تر و برگشت پذیری بیشتری دارند. برای درمان این نوع ضایعات از لیزر استفاده می شود. برای روشن کردن این لک ها می توان از دستگاه IPL و برای لایه برداری پوست این نواحی می توان از میکرودرم ابریژن استفاده کرد.
لک های پوستی مختلط ترکیبی از لک های درمال و اپیدرمال هستند . درمان ان ها سخت تر و به صورت جزئی بهبود می یابد.

انواع رایج لک های هایپرپیگمنتیشن

لک های ملاسما ( Melasma spot )
بروز این لک ها به دلیل تابش افتاب ، بارداری ، مصرف قرص های ضد بارداری ، ژنتیک ، هورمون زنانه استروژن و استرس می باشد.
احتمال پدید امدن این لک ها در بین خانم ها 90 درصد و در بین اقایان 10 درصد است . این نوع لک ها بیشتر در ناحیه پل بینی ، پیشانی و گونه ها اتفاق می افتد. ایرانیان با تایپ پوستی 3 و 4 بیشتر مستعد این گونه لک های پوستی هستند. افرادی که کار اسکین کیر انجام میدهند برای تشخیص این نوع لک حتما باید از لامپ وود استفاده کنند ، زیرا این لک ها به صورت پَچ می باشند. یعنی چند لک به هم وصل شده و یک لک بزرگ تر را ایجاد می کند. اگر این نوع لک ها در زیر لامپ وود با حاشیه مشخص ، شارپ و پررنگ دیده شود از نوع سطحی یا اپیدرمال است و اگر با حاشیه محو و کمرنگ باشد از نوع درمال است. این لک ها با دستگاه لیزر کیوسوئیچ به خوبی قابل درمان هستند.

لک های پیری ( Age spot )
این لک ها در سایزهای مختلف روی صورت ، دکلته ، دست ها ، شانه ها ، بازو و در نواحی در معرض افتاب به وجود می ایند. در افراد بالای 50 سال بیشتر در ناحیه روی دست ها دیده می شود. این لکه ها به صورت اپیدرمال و سطحی می باشند. برای درمان میتوان از کرم و ماسک های روشن کننده و نهایتا از میکرودرم ابریژن یا کرایوتراپی استفاده کرد .

لک های کک و مک ( Freckles )
این نوع لک ها بیشتر به صورت دایره ای و بدون برجستگی در نواحی که به صورت مکرر در مواجه با افتاب هستند پدید می ایند. این لک ها اپیدرمال هستند و در تایپ ها پوستی 1 و 2 و 3 دیده می شود. نقش ژنتیک در بروز این لک ها بسیار موثر است. این لک ها با لایه برداری یا پیلینگ و در نهایت با دستگاه لیزر کیوسوئیچ درمان می شوند.

در خاتمه لازم به ذکر است بعضی از انواع لک های پوستی هایپرپیگمنتیشن در کلینیک های پوست و زیبایی توسط دستگاه میکرودرم و دستگاه لیزر کیوسوئیچ قابل درمان می باشد اما بعد از درمان نیاز مراقبت دوچندان در مقابل افتاب دارد.